Program działalności Ośrodka
Program działalności
Powiatowego Ośrodka Wsparcia dla Dzieci i Młodzieży
Upośledzonej Umysłowo przy Powiatowym Centrum Pomocy Społecznej
w Ostrowie Wielkopolskim
1. Cel ogólny
Celem ogólnym Powiatowego Ośrodka Wsparcia jest realizacja zadań z zakresu pomocy społecznej oraz ochrony zdrowia psychicznego poprzez świadczenie usług w zakresie wsparcia osobom upośledzonym umysłowo z terenu Powiatu Ostrowskiego.
W rozumieniu ustawy o pomocy społecznej niepełnosprawność oznacza stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy, powodujący trwałe lub okresowe utrudnienie, ograniczenie bądź uniemożliwienie samodzielnej egzystencji. Tymczasem obecnie niepełnosprawność jest również rozumiana jako wynik barier społecznych, ekonomicznych oraz fizycznych, jakie jednostka napotyka w środowisku zamieszkania. W związku z powyższym polityka społeczna powinna promować aktywne działania na wszystkich szczeblach życia społecznego oraz aktywnie wspierać wszelkie działania na rzecz równouprawnienia osób niepełnosprawnych, a także przeciwdziałać ich dyskryminacji i tworzyć mechanizmy wyrównujące szanse życiowe oraz warunki do korzystania z przysługujących im praw.
Ośrodek przeznaczony jest dla 40 osób upośledzonych umysłowo.
2. Cele szczegółowe
- Udzielanie wsparcia w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych, zaspokajaniu niezbędnych potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi,
- Podtrzymywanie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do możliwie jak najbardziej samodzielnego życia,
- Kształtowanie wobec osób z zaburzeniami psychicznymi właściwych postaw społecznych, a zwłaszcza zrozumienia, tolerancji, życzliwości, a także przeciwdziałania dyskryminacji.
3. Formy działalności prowadzonej przez POW dla osiągnięcia wyznaczonych celów oraz możliwości realizacyjne poszczególnych form działania, ze wskazaniem zasobów (materialnych i organizacyjnych).
Terapia przeprowadzana jest grupowo i indywidualnie. Ośrodek zapewnia rehabilitację leczniczą, psychospołeczną i integrację społeczną, która sprzyja kształtowaniu właściwych postaw społecznych a zwłaszcza zrozumienia, tolerancji i życzliwości. Podopieczni rozwijają kontakty społeczne w lokalnym środowisku, rozwijają umiejętność korzystania z różnych form spędzania czasu wolnego, biorą aktywny udział w zajęciach rekreacyjno – kulturowych służących rozwijaniu zainteresowań.
Zajęcia rewalidacyjno – wychowawcze realizowane są poprzez wspieranie edukacyjno – terapeutyczne, które wspomaga w wszechstronnym rozwoju uczestników, udoskonala sferę orientacyjno – poznawczą, uczy niezależności od innych.
Zajęcia prowadzone są w pracowniach:
- Gospodarstwa domowego,
- Stolarskiej,
- Plastycznej w pomieszczeniu której znajduje się również pracownia komputerowa,
- Krawieckiej pomieszczeniu której znajduje się również gabinet psychologiczny,
- Sali polisensorycznego doświadczania świata,
- Sali usprawniania ruchowego w pomieszczeniu której znajduje się również pracownia muzyczna,
- Fizjoterapii,
- Świetlicy pełniącej również funkcje jadalni,
- Terapeutycznych – 2 szt.
W Ośrodku działają kluby: muzyczny, krawiecki, ogrodniczo – stolarski, taneczno – zabawowy, komputerowy, plastyczny, kulinarny, promocji zdrowia i Sali doświadczania świata, gdzie udział odbywa się poprzez dobrowolny wybór uczestnika, a jeżeli jest to nie możliwe w wyborze pomaga opiekun, biorąc pod uwagę umiejętności uczestnika i zainteresowania.
Formy terapii realizowane w POW m.in.:
- Muzykoterapia,
- Choreoterapia,
- Teatroterapia,
- Biblioterapia,
- Kulturo terapia,
- Terapia przez plastykę,
- Rewalidacja,
- Ergoterapia,
- Fizjoterapia,
- Hydroterapia,
- Rehabilitacja ruchowa,
- Silwoterapia,
- Artterapia,
- Kinezyterapia.
Treningi realizowane w POW:
- Trening funkcjonowania w życiu codziennym, w tym: trening dbałości o wygląd zewnętrzny, trening nauki higieny, trening kulinarny, trening umiejętności praktycznych, trening gospodarowania własnymi środkami finansowymi, trening promocji zdrowia;
- Trening umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów, w tym: kształtowanie pozytywnych relacji uczestnika z osobami bliskimi, sąsiadami i innymi osobami w codziennym życiu;
- Trening umiejętności spędzania czasu wolnego, w tym m.in. trening relaksacyjny;
- Poradnictwo psychologiczne,
- Pomoc w załatwianiu spraw urzędowych,
- Pomoc w dostępie do świadczeń zdrowotnych, w tym m.in.: uzgadnianie i pilnowanie terminów wizyt u lekarza;
- Niezbędna opieka,
- Inne formy w tym, m.in.: przygotowywanie do uczestnictwa w warsztatach terapii zajęciowej lub podjęcia pracy.
We wszystkich pracowniach realizowane są programy terapeutyczne według zatwierdzonych przez kierownika planów rocznych i miesięcznych. Plany przygotowane są przez pracowników i uwzględniają założenia indywidualnych planów postępowania tworzonych przez zespół wspierająco – aktywizujący dostosowywany do indywidualnych potrzeb uczestników.
Tabela. Zakres świadczonych usług
L.p |
Nazwa usługi |
rodzaj |
Osoba odpowiedzialna |
Pomieszczenie |
I. |
Rehabilitacja lecznicza |
Niezbędna opieka pielęgniarska oraz psychiatryczna obejmująca: Okresowe oceny stanu psychicznego Psychoterapia Terapia farmakologiczna |
Pielęgniarka Psycholog |
Punkt medyczny Gabinet psychologiczny |
Rehabilitacja ruchowa: kinezyterapia – ćwiczenia ruchowe ogólno-usprawniające indywidualne i grupowe, ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia z wykorzystaniem sprzętu rehabilitacyjnego, gimnastyka korekcyjna, ćwiczenia relaksacyjne, zajęcia sportowo-rekreacyjne; fizykoterapia – masaż suchy, sollux, masaż wirowy; |
Technik fizjoterapii, |
Gabinet fizjoterapii, sala hydromasażu, sala usprawniania ruchowego |
||
Psychoedukacja w zakresie szeroko pojętej ochrony i profilaktyki zdrowia. |
Pielęgniarka |
świetlica |
||
II |
Rehabilitacja psychospołeczna |
Poradnictwo psychologiczne, pedagogiczne, dla uczestników a także dla opiekunów osób uczęszczających; |
Psycholog, Pedagog, kierownik |
Pracownia krawiecka pełniąca również funkcje gabinetu psychologa |
Podtrzymywanie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego, aktywnego życia poprzez: zapewnienie poczucia bezpieczeństwa i umożliwienie realizacji potrzeb; wzmacnianie motywacji do działania; kształtowanie własnej niezależności, przygotowanie do możliwie samodzielnego radzenia sobie z problemami życiowymi poprzez trening funkcjonowania w życiu codziennym |
Terapeuci, opiekunowie |
Pracownia stolarska, komputerowa, terapeutyczna, Gospodarstwa domowego |
||
Integracja społeczna: -nawiązywanie, podtrzymywanie i rozwijanie kontaktów społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem środowiska lokalnego; -współpraca z rodzinami i opiekunami uczestników; -kształtowanie zachowań prospołecznych oraz umiejętności współdziałania i komunikowania się w grupie; -rozwijanie umiejętności korzystania z różnych form spędzania czasu wolnego; -udział w zajęciach rekreacyjno-kulturalnych służących rozwijaniu zainteresowań, |
Terapeuci, opiekunowie, Kierownik, logopeda, psycholog |
Poszczególne pracownie |
||
III |
Rehabilitacja zawodowa |
Prowadzenie terapii zajęciowej z zakresu arteterapii oraz ergoterapii |
Terapeuci, opiekunowie |
Poszczególne pracownie |
uczestnictwo w dobrowolnych pracach na rzecz Ośrodka |
Terapeuci, opiekunowie |
Poszczególne pracownie |
||
zajęcia z zakresu treningu umiejętności społecznych w tym m.in. przygotowanie do uczestnictwa w wtz lub podjęcia zatrudnienia |
Terapeuci, opiekunowie psycholog |
Poszczególne pracownie |
||
IV |
Zajęcia rewalidacyjno – wychowawcze realizowane poprzez wspieranie pedagogiczne i edukacyjno- terapeutyczne |
wspomaganie wszechstronnego rozwoju uczestników |
Terapeuci, opiekunowie |
Poszczególne pracownie |
doskonalenie sfery orientacyjno – poznawczej; -Wrażenia (barwa, dźwięk, smak, dotyk, wzrok, słuch, węch, wzajemne oddziaływanie) -Spostrzeżenia(proces różnicowania między bodźcami) -Uwaga -Myślenie -Pamięć -Uczenie się |
Terapeuci, opiekunowie |
Poszczególne pracownie |
||
Niezależność od innych, zaradność i współżycie w środowisku: -Samoobsługa -Zajęcia porządkowe -Współżycie w środowisku -Poznanie przyrody, obcowanie z nią -Kształtowanie elementarnych pojęć matematycznych (cechy wielkości, zbiory, kształt) Kształtowanie mowy: -Rozmowy -Wypowiedzi -Uczenie piosenek, wierszyków |
Terapeuci, opiekunowie |
Poszczególne pracownie |
||
Zindywidualizowane zajęcia zespołowe, Plastyka;
Zajęcia ruchowe:
|
Terapeuci, opiekunowie |
Poszczególne pracownie |
||
polisensoryczne doświadczanie świata |
Terapeuci, opiekunowie |
Sala doświadczania świata |
Poniżej przedstawiono zakres działań poszczególnych pracowni:
Pracownia fizjoterapii, sala usprawniania ruchowego
Realizuje zajęcia indywidualne i grupowe z zakresu rehabilitacji, sportu, rekreacji ruchowej, wychowania fizycznego oraz adoptowanej aktywności fizycznej. Odpowiednio dobrane ćwiczenia nakierowane są na konkretne problemy, potrzeby i możliwości podopiecznych. Są one stosowane przy wykorzystaniu lamp Sollux, bioptronu, stołu rehabilitacyjnego w połączeniu z kabiną UGUL i całym jej wyposażeniem oraz przyborów używanych do ćwiczeń sensomotorycznych, równoważnych, koordynacyjnych, rozciągających oraz wzmacniających, wanny do hydromasażu i wanienki. Ponadto na świeżym powietrzu rozwijanie wydolności fizycznej, oddechowej dzięki spacerom, wycieczkom. W spędzaniu czasu wolnego, oprócz różnych gier i zabaw ruchowych pomaga sprzęt sportowy jak np.: piłki, tenis stołowy, ringo. Wysiłki wkładane w wykonywanie ćwiczeń relaksacyjnych, rozluźniających, świadomości ciała odbywają się dzięki materacom, wałkom rehabilitacyjnym czy piłkom fitness.
Pracownia gospodarstwa domowego:
Pracownia wyposażona jest w niezbędny sprzęt AGD takich jak: frytkownica, toster, gofrownica, mikser, elektryczna maszynka do mięsa, kuchenka gazowo – elektryczna, kuchenka mikrofalowa, grill elektryczny, blender oraz innych narzędzi do przeprowadzenia zróżnicowanych i ciekawych zajęć kulinarnych.
W pracowni podopieczni przygotowują ciepły posiłek oraz poczęstunki na uroczystości w POW. W okresie letnim, jesiennym wykorzystywane są w pracowni produkty zebrane z ośrodkowego ogródka. W pracowni prowadzony jest trening zaradności życiowej z modułu finansowego, umiejętności spędzania czasu wolnego, trening nauki higieny, trening umiejętności interpersonalnych, przygotowanie do zawodu.
Pracownia stolarska
Wyposażona jest w narzędzia i sprzęt potrzebny do wykonywania codziennych zajęć dzięki czemu można wykonywać różnorodne prace i zajęcia manualne z zakresu konstruowania i wykonywania elementów z drewna, drutu, gipsu, masy papierowej, rozwiązywania prostych problemów technicznych, rozwijanie umiejętności manipulowania narzędziami typu młotek, pilnik do drewna, nożyce, imadło, wiertarka, wyrzynarka itp. Wykonywane prace mają formę wychowawczą, rewalidacyjną. Realizowany jest trening funkcjonowania w codziennym życiu z modułu trening umiejętności praktycznych, gospodarowania środkami własnymi, trening umiejętności interpersonalnych, trening spędzania czasu wolnego, przygotowanie do zawodu.
W okresie od wiosny do jesieni w ramach pracowni stolarskiej prowadzone są zajęcia w ogrodzie, gdzie uczestnicy przy udziale prostych narzędzi tj.; grabie, łopata, wózek, haczka uprawiają ogródek, sieją warzywa, podlewają rośliny dbając o ich wzrost a potem zbierając plony, które przetwarzane są w pracowni gospodarstwa domowego. Realizowane treningi: funkcjonowanie w życiu codziennym – trening umiejętności praktycznych, gospodarowania środkami własnymi, trening spędzania czasu wolnego, umiejętności interpersonalnych, przygotowanie do zawodu.
Pracownia krawiecka
Wyposażona jest w podstawowe przybory do szycia, igły, różnego rodzaju nici, nożyczki, maszynę do szycia, materiały, włóczki itp. W pracowni znajduje się żelazko, deska do prasowania, gdzie realizowane są treningi funkcjonowania w życiu codziennym. Ponadto uczestnicy pracowni uczą się przygotować rzeczy do prania, rozwieszania go i suszenia.
Uczestnicy uczą się cierpliwości, staranności, dokładności oraz zasad bezpiecznego używania sprzętu.
Gabinet psychologiczny:
Wspomaganie rozwoju dzieci – zalecenia terapeutyczne, wsparcie dla rodziców, poradnictwo, diagnozy. Gabinet wyposażony jest w testy umożliwiające postawienie diagnozy.
Pracownia komputerowa
W pracowni komputerowej podopieczni mają do dyspozycji 4 zestawy komputerowe, urządzenie wielofunkcyjne, aparat fotograficzny oraz Internet. Ponadto na wyposażeniu pracowni jest wiele programów edukacyjnych m.in.: Super gry logiczne, Kształtujemy inteligencję, ćwiczymy pamięć, klik uczy zasad ruchu drogowego, klik uczy śpiewać, czytać, liczyć, Sokrates.
Korzystając z Internetu podopieczni rozwijają własne zainteresowania, zdobywają nowe hobby, poszerzają wiedzę o otaczającym świecie. Zdjęcia aparatem fotograficznym dostarczają podopiecznym mnóstwa wrażeń. Za jego pomocą uczestnicy uwieńczają wspólne wycieczki, imprezy, życie codzienne. Prowadzony jest tutaj trening umiejętności spędzania czasu wolnego oraz trening zaradności życiowej z modułu finansowego, trening rozwiązywania problemów. Pracownia daje możliwości uczenia jak załatwić sprawy urzędowe przez Internet, gdzie szukać specjalistów itp.
Pracownia plastyczna
Uczestnicy rozwijają zdolności plastyczne, zapoznają się z różnymi technikami plastycznymi oraz kształtują umiejętności wyrażania zjawisk, przeżyć, doświadczeń. Podstawowymi funkcjami tejże pracowni są usprawnianie umiejętności wyrażania przeżyć i uczuć oraz nabycie kontaktu ze sztuką. Najważniejsze jest tworzenie a nie piękno wytworu plastycznego, które jest na drugim miejscu. Realizowane treningi to m.in.: trening funkcjonowania w życiu codziennym, umiejętności interpersonalnych, umiejętności spędzania czasu wolnego, przygotowanie do nauki zawodu
Pracownia muzyczna
Pracownia obecnie mieści się w Sali usprawniania ruchowego, gdzie znajduje się pianino, zestaw nagłaśniający z mikrofonem bezprzewodowym, radiomagnetofon, adapter, tablica kolorowa drabina z mikrofonem, drobne sprzęty muzyczne typu dzwonki, trójkąty, grzechotki. Uczestnicy uczą się różnych piosenek, melodii, zabaw przy muzyce. Uczestnicy uczą się współdziałania w grupie, przełamują leki – radzenie sobie ze stresem. Ćwiczą mowę.
Realizują trening umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów i umiejętności spędzania czasu wolnego.
Sala doświadczania świata
Sala doświadczania świata to miejsce zabawy rekreacyjnej i wielozmysłowej. Zapewnia im stymulacje i odprężenie dzięki zastosowaniu światła, koloru, dotyku i dźwięku. Sala oddziałuje korzystnie na poznawanie zmysłów i fizyczne niepełnosprawności umożliwiając odprężenie czy stymulacje. Jest to forma spędzania czasu wolnego, wyciszenia, odpoczynku. Zwiększenie poczucia zaufania, odprężenia, poczucie bezpieczeństwa i wygody daje możliwość cieszenia się doznaniami zmysłowymi. Zmysły są pobudzane muzyką, efektami świetlnymi i delikatnymi wibracjami. Ich aktywizacja pozwala na rozwój człowieka, umożliwia gromadzenie informacji o sobie, otoczeniu, zwiększają doświadczenie, budują zainteresowanie, pobudzają komunikację, zwiększają wrażliwość, zadowolenie, poprawiają orientacje ciała i przestrzeni, zwiększają aktywność i motywują do działania. Sala wyposażona jest w łóżko wodne, projektor solar z tarczami, kolumnę wodną, kule obrotową, lampę UV, tapetę UV, lustro, kolumnę świetlną, kurtynę światłowodów, wiązkę światłowodów, lampy olejowe, plazmowe, wieża, dywan, materace, gruchy.
Punkt medyczny
W miejscu tym znajdujemy podstawowe przyrządy pielęgniarskie tj.: aparat do mierzenia RR, termometr, wagę, apteczkę pierwszej pomocy. Ponadto na wyposażeniu znajdziemy inhalator i wiele materiałów do prowadzenia promocji zdrowia. Pomieszczenie służy do przechowywania w/w przedmiotów.
Świetlica pełniącą funkcje jadalni
Świetlica to miejsce wspólnych spotkań nie tylko uczestników ale i rodziców. W sali tej jest sprzęt RTV i zestaw kina domowego. Ponadto tutaj uczestnicy spożywają posiłki. W tym pomieszczeniu realizowany jest klub promocji zdrowia. Realizowane treningi to: trening funkcjonowania w życiu codziennym, umiejętności interpersonalnych, spędzania czasu wolnego.
Pracownie terapeutyczne – 2 szt.
Pracownie wyposażone po 1 komputerze służącym do pracy indywidualnej oraz w pomoce edukacyjne do prowadzenia zajęć ogólnorozwojowych.
Chcąc wykorzystać efektywniej poszczególne pracownie oraz stworzyć nowe możliwości dla podopiecznych planuje się przenieść pracownie komputerową z Sali nr 2 do Sali nr 3co wiązałoby się z przystosowaniem pomieszczenia do użytku tj.m.in.: gniazda elektryczne, podłączenie Internetu, wymianę mebli. Natomiast salę nr 2 należałoby przystosować na potrzeby pracowni plastycznej ze względu na powierzchnię pomieszczenia ( wiszące, meble, sztalugi, półki, fartuchy ochronne itp.).
4. Obserwowane efekty działań terapeutycznych oraz treningów u większości podopiecznych:
- wzrost aktywności psychoruchowej oraz sprawności fizycznej,
- wzrost umiejętności nawiązywania kontaktów interpersonalnych ( nawiązywanie i podtrzymywanie rozmowy, umiejętności funkcjonowania w grupie, podejmowanie aktywnych działań, wywiązywanie się z obowiązków),
- zainteresowanie uczestnictwem w zajęciach zorganizowanych,
- poprawa motoryki małej i wielkiej,
- wzrost zainteresowania sposobami spędzania czasu wolnego,
- zainteresowanie bieżącymi wydarzeniami w najbliższej okolicy i kraju,
- poprawa samooceny,
- poprawa relacji z rodziną i najbliższym środowiskiem,
- wsparcie,
- kształtowanie właściwych postaw społecznych.
5. Metody, sposoby, kryteria ( ilościowe i jakościowe) oceny efektów działalności Ośrodka w tym postępów uczestników.
Każdy podopieczny POW podlega ocenie zespołu wspierająco – aktywizującego. Plan działania oraz wnioski, uwagi opisane są w Indywidualnym Planie Postępowania Wspierająco – Aktywizującym, aktualizowanego od momentu przyjęcia co pół roku. Dokument opracowany jest przez asystenta prowadzącego a konsultowany ze wszystkimi pracownikami. Dokument składa się z: indywidualnego programu rehabilitacji, oceny postępu w rozwoju społecznym (diagram PPAC wg. H.C. Gunzburga), oceny terapeutycznej – diagnozy, planu postępowania wspierająco – aktywizującego ( cele terapeutyczne).
6. Przyjęte kierunki dalszego rozwoju
- szkolenia pracowników
Odbywają się wg sporządzonego planu szkoleń przygotowanego przez kierownika domu. W miarę posiadanych funduszy pracownicy wysyłani są na szkolenia wyjazdowe.
- nowe formy wsparcia
Realizacja zadań z zakresu Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Powiatu Ostrowskiego na lata 2007 – 2013 dotyczących problemów niepełnosprawności.
- osiągnięcie standardu zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 w sprawie środowiskowych domów samopomocy.